Mijn kinderen hebben, vanaf het moment dat ze geboren zijn, mijn leven op z’n kop gezet. Tot dan toe leunde ik vooral zwaar op mijn verstand. Maar kinderen, die geven niet veel om je verstand. Voor hen is de verbinding en al het gevoel wat je daarin kan leggen, het enige dat telt. Ik had dus veel te leren en nog veel meer los te laten. Zo bleek ik niet de controle te hebben over hen. Wat een shock! Nu klinkt het belachelijk, maar het was hoe ik toen omging met situaties in mijn leven.
Mijn oudste leerde mij veel, maar vooral een volledig vertrouwen hebben in je kind. Zulk vertrouwen dat je hart angstig salto’s laat maken in je borstkas. Omdat je denkt dat het deze keer toch echt niet goed gaat komen en dat hij je dan leert, dat het keer op keer precies zo gaat zoals het moet zijn. Zo stopt de borstvoeding wanneer hij daar aan toe is, hoef je geen: ’Wat zeg je dan?’ voor te kauwen en kruipt hij uit zijn schulp wanneer hij daar aan toe is zonder dat ik hem moet pushen of therapieën.
Vertrouwen dus. Zelf niet gaan kneden of trainen. Een kind is een rivier die altijd in beweging is. We kunnen hem met kracht proberen in te dammen of om te leggen, we kunnen proberen de rivier sneller of langzamer te laten stromen of zelfs de stroming de andere richting op te laten gaan. Maar het enige wat we dan bereiken is weerstand en het besef dat onze controle over het water een illusie is.
Soms was die leerweg lastig en werd ik keihard geconfronteerd met mijn eigen geschiedenis. Ik nam patronen mee het moederschap in, waarvan ik even dacht dat het mijn kind was die problemen had. Maar elke keer kwam er het besef dat het mijn vastgeroeste verwachtingen waren, of veel vaker nog, de maatschappij die mij influisterde dat het eigenlijk niet zo hoort.
Die maatschappij. Zo tegenstrijdig als wat. Die aan de ene kant zegt dat kinderen kleine volwassenen moeten zijn. Zelfstandig slapen, niet te lang verdrietig na een val, droog je tranen en hup weer verder spelen. Snel lopen, praten en het liefste alle letters op je vierde. Kom, maak je ouders trots.
Maar O wee wanneer je als mini volwassene een eigen mening hebt. Je hoort wel braaf te luisteren en de volwassenen om je heen zijn leidend, als het gaat om wat mag of niet.
Wat is er mis met ons? Waarom overladen we onze kinderen met een grote hoeveelheid aan verwachtingen? Waarom moeten ze precies in dat, met een liniaal uitgemeten, vierkant passen?
Natuurlijk weet ik dat de spiegel die ik mezelf nu voorhoud een pijnlijke is. Want ik houd zielsveel van mijn twee lieve kinderen en, net zoals jij, wil ik vooral dat ze gelukkig zijn. Ik doe mijn uiterste best om te laveren tussen wat ik zelf voel als juist en de maatschappij waar we in leven.
In het schoolsysteem had ik het vaak benauwd. Soms voelde het echt alsof ik te weinig zuurstof had wanneer ik mijn kleine dochter naar de opvang bracht en ze wilde echt niet. Fijn dat ik haar wilde volgen in haar behoeften maar mijn werk wacht toch ook op me? En mijn slimme leergierige zoon, die de kleuterjuf adoreerde maar na 10 minuten bevroren door zoveel prikkels om hem heen weer naar huis wilde? De echte pijn begon in groep 3. Het vertrouwen dat hij in de eerste 6 jaar van zijn leven in alle rust en veiligheid had kunnen ontplooien, werd weggevaagd door een juf die kinderen indeelde naar niveau. Je eerste dag de slechtste zijn in een nette lijn van boven naar beneden op het zwarte schoolbord voor in de klas. Dat gaat in je lijf zitten. En in je hoofd.
Mijn zoon veranderde van een zacht, rustig en nieuwsgierig kind naar een stille en gespannen jongen. Hij sloot zich steeds verder af. Het lukte hem niet meer om zelf te voelen en hij pikte geen nieuwe informatie meer op. Hij ging op slot. En waar ik eerst zoveel invloed had om hem zich op zijn eigen tempo te laten ontplooien, daar moest ik nu op school de rol aannemen van de moeder die het (volgens school) beter wist dan de ervaren docent. Ik moest tegen wil en dank een gevecht aan gaan met een onderwijsinstelling terwijl ik liever sámen, in alle liefde en rust, had willen kijken naar hoe mijn kind zich het beste zou kunnen ontwikkelen. Wat een onmacht en wat een verdriet.
Tijdens de eerste lockdown zag ik langzaam zijn ogen weer gaan schitteren. Hij kwam tot rust en ik ging voelen dat we niet meer terug konden naar hoe het was.
We namen een besluit met ons hele hart. We gaan niet meer het gevecht aan met een schoolsysteem dat log is en niet kan meebewegen met de natuurlijke ontwikkeling van onze kinderen. Huis verkocht, camper verbouwd, uitgeschreven uit Nederland; de vrijheid tegemoet. Nog wel met een kist vol met schoolmateriaal omdat er nog steeds vast in ons hoofd zat dat kinderen wel moeten schrijven en rekenen. En dat wij ze dat moeten ‘bijbrengen’. (Nu lach ik mezelf stiekem toe, wat zat ik toen nog in een proces van angst en weer die controle. Leer ik het dan toch nooit?)
Maar gelukkig draaide dat volledig uit op een mislukking. Dagen vol strijd om rijtjes met sommen in de camper. Prachtige stranden, maar wij achter de tafel voor het ‘verplichte’ uurtje les. En van wie moest dat nu eigenlijk? We kwamen er weer achter, door echt naar onze kindjes te kijken. En in plaats van, "naar de waterval nadat het taakje af is", stonden we op, voelden we samen wat we wilden en volgden we elke dag ons gevoel.
Dat klinkt heerlijk, maar dat was me een partijtje eng! Ons hoofd plaagde ons met angstgedachten: ‘Wat als onze kindjes nooit goed leren lezen of schrijven?’‘ Verwaarlozen we ze door ze geen onderwijs te geven?’
Zes lange maanden met een gewirwar in ons hoofd, van voelen dat het mag, je eigen vrijheid zoeken en tegelijkertijd die spanning of je er wel goed aan doet.
Maar opeens ging mijn zoon uit eigen beweging lezen en om nieuwe informatie vragen. Hij wilde rekenraadsels doen met een stokje op het strand. En dat lezen? Dat was, zonder dat we er ook maar een minuut aandacht aan hadden besteed, wonderbaarlijk (geheel normaal, maar dat wist ik toen nog niet) en als vanzelf met gigantische sprongen vooruit gegaan.
Ik zat met mijn kopje koffie, de camper midden in het bos, stil (echt heel stil, er was niemand om ons heen) met tranen over mijn wangen van opluchting en dankbaarheid. Op dat moment heb ik de belofte herhaald, die ik al maakte toen hij baby was; ik vertrouw volledig op jullie eigen natuurlijke ontwikkeling. Jullie mogen zijn wie jullie willen zijn.
Lang verhaal (niet zo) kort; na een jaar reizen, terug in Nederland hebben we Vivanto gevonden. Een plek waar onze kinderen echt gezien worden, waar ze zichzelf mogen zijn en de wereld op eigen tempo mogen ontdekken. Waar we als ouder- en begeleidersgroep samen werken aan een inspirerende leeromgeving. Met vallen en opstaan natuurlijk, want iedereen leert zelf ook nog elke dag, maar met een heleboel liefde en passie.
En bovenal, met vertrouwen in onze kinderen. Volledig, met onze ogen en ons hart open.
Melanie
Comments